21.06.20 – 06.09.2020 VANDREUTSTILLING: EVENTYRLIGE INTERIØRER
Ei vakker vandreutstilling og ein verdskunstnar kjem til Hardanger i sommar!
Frå 21. juni til 6. september husar me den vakre utstillinga Gerhard Munthe. Eventyrlige interiører. Denne vil du ikkje gå glipp av!
Utstillinga er i regi av Nasjonalmuseets landsdekkende program, og er laga i samarbeid med kuratorene Widar Halén og Jan Kokkin.
Gerhard Munthe var ein særeigen kunstnar, og er mest kjend som biletkunstnar. Men det var kanskje innanfor områdene interiør og design han gjorde sitt mest betydningsfulle og mest nyskapande arbeid. Munthe var inspirert av japanismen, syntetismen og art nouveau, men han var fyrst og fremst nasjonal i sin kunst. Både oldtid og folkekunsten har sett djupe spor i Munthe sine verk og design. Han ynskja seg attende til det heimlege, det norske – og henta inspirasjon frå norsk natur, segn, myter og eventyr til mellom anna vevnader, tapet, møblar, porselen og veggdekorasjoner.
Munthe gjorde ein tydingsfull innsats innanfor romutsmykning og interiør: Håkonshallen i Bergen, Eventyrværelset på Holmenkollen Turisthotell, Kunstindustrimuseet i Oslo, Strand gård i Numedal og Cath. Bangs spisestue i Kristiania er mellom dei største. Til desse interiøra laga han ikkje berre veggutsmykninger, men teikna og møbler, dører og anna inventar. Slik vart desse arbeidene blant landets første Gesamtkunstwerk.
Han verka på den internasjonale scenen og hadde «et ord og en stemme med i verdenskonserten», som kunsthistorikaren Andreas Aubert uttrykka det.
Saman med fleire samtidige kunstnare i Europa, bana han veien for den abstrakte og modernistiske kunsten på byrjinga av 1900-tallet, og han reknast i dag som ein av dei mest radikale art noveau-kunstnarene rundt århundreskiftet.
Denne vandreutstillinga gjev eit godt innblikk av Munthe si endelause fantasirikdom og originalitet, og ikkje minst bredden i hans skapargjerning.
Fleire originalverk er med i utstillinga. Eitt eksempel er Eventyrstolen (1898), som opprinneleg sto i Eventyrværelset på Holmenkollen Turisthotell. Dette hotellet brann diverre i 1914 – og berre nokre få gjenstander vart redda ut. Interiøret Munthe skapte for Håkonshallen i Bergen i åra 1910-1916 brann i 1944. Fleire reproduksjonar frå Håkonshallen er med i utstillinga, mellom anna den store Kristina-frisen – ei biletforteljing om prinsesse Kristina, syster til Magnus Lagabøte, si ferd til Castilla på midten av 1200-talet – der ho skulle gifta seg med kongens bror.
Publikum får og normalt høve til å prøve seg på veving i utstillinga. Ein vevstol er er sett opp, og for kvar utstillingsstad veks vevnaden. Munthe teikna mykje for vev, og har vore ein viktig person for vevekunsten i Noreg. Kona hans Sigrid var ei dyktig veverske og har vevd fleire av hans design, i likheit med kjende namn som Frida Hansen og Augusta Christensen. Denne publikumsveven vil ikkje kunne nyttast hjå oss av smittevernomsyn, men ein kan sjå vevnaden og ein instruksjonsvideo som er produsert til den.
I tillegg til originalverkene, visast ei rekke reproduksjonar og fotografier av Munthe sine viktigste romdekorasjonar, til dømes kunstnerens egen heim Leveld på Lysaker, Strand gård i Numedal, og altså Håkonshallen. Utstillinga inneheld ein imponerande animasjon over Munthes omfattende dekorasjonar i Håkonshallen, der ein får eit inntrykk av heilskapen i dei utsøkte veggmaleriene, glassmaleriene, portaler, benker med hyndetrekk (putetrekk), eit musikkgalleri, og den nemde Kristina-frisen.
Samtidskunstneren Anders Smebye har i tillegg laga en intervensjon med Munthe sitt Svømmende Havmenn fra Håkonshallen, i form av eit stort teppe.
Det er laga ein førar til publikum i utstillinga, og det følger også med eit eiget aktivitetshefte for barn og unge til utstillinga.
